Mesai Ücreti Yerine İzin Kullanılır Mı sorusu 4857 sayılı İş Kanununda ve Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.
Bu yazımızda Kanun ve Yönetmelik maddelerine atıfta bulunarak sigortalıların fazla mesai yapmasının karşılığını talep etmesi halinde ücret olarak değil, fazla izin olarak kullanabileceğini anlatacağız.
Ancak, işverenler sigortalıları mesai ücreti yerine izin kullanması için zorlayamazlar.
İş Kanunu 41.Madde
4857 sayılı İş Kanununun 41. Maddesinde hangi çalışmaların fazla mesai sayılacağı belirtilmiştir. Bu madde hükmüne göre, haftada 45 saatlik çalışmadan sonraki her çalışma fazla mesai kapsamındadır.
Yani, sigortalı günde 7,5 saatten cumartesi dahil haftada 45 saat çalışırsa, bu sigortalıya tam ücreti ödenmelidir. Ancak, örneğin bu çalışmalara ilave olarak pazar günü de çalışırsa ya da hafta içi akşam iş çıkış saatinden sonra da çalışmaya devam ederse fazla mesai ücreti almaya veya fazla izin kullanmaya hak kazanmıştır.
Fazla mesai ücretlerinin nasıl hesaplanacağını örneklerle daha önceki yazımızda anlatmıştık. Bu yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
İş Kanunu 41. Maddesinde fazla mesai yerine izin kullanımı ‘Serbest Zaman’ olarak nitelendirilmiştir.
Fazla mesai yapan sigortalı her bir saatlik mesai mukabilinde bunu ücret olarak almak yerine bir saat 30 dakikayı ‘Serbest Zaman‘ olarak kullabilir.
Sigortalılar fazla mesai yaptıklarında bunu ücret almak yerine ‘Serbest Zaman’ olarak değerlendirmek isterlerse, 6 ay içinde işverene başvurmalıdır.
Fazla mesai için sigortalının rızasının olması gerekmektedir. Sigortalının onayı, fazla mesai yapılacağı zaman işveren tarafından alınabilir.
Bir sigortalıya kendi rızası olsa ve ücreti ödense bile bir yılda 270 saatten fazla mesai yaptırılamaz.
Mesai Ücreti Yerine İzin Kullanılır Mı
Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğine göre;
Sigortalı her bir saatlik çalışmasının karşılığını bir buçuk saat serbest zaman olarak kullanabilir. Ancak bunun için 6 ay içinde işverene başvuru yapmalıdır. Bu durumda sigortalı, işverenin tespit edeceği bir tarihte serbest zamanını kullanır.
İşçinin bu kanundan ve sözleşmelerden kaynaklanan tatil ve izin günlerinde serbest zaman kullandırılamaz.
NOT: Mesai Ücreti Yerine İzin Kullanılır Mı konusu ile ilgili sorularınızı sayfanın yorum kısmından sorabilirsiniz.