İşe İade Davasını Kazanan İşçinin Hakları işe iade davası açma aşamasında olan bir çok çalışanın merak ettiği konuların başında gelmektedir. Bir önceki yazımızda birebir yaşanmış örnek ile işe iade davasının süreçlerini ve ne kadar sürede tamamlandığını belirtmiştik. Bu yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Bu yazımızda ise, işe iade davasını kazanan işçinin elde edeceği hakları ve hangi aşamada ne yapılması gerektiğini anlatacağız.
İşe İade Davasını Kazanan İşçinin Hakları
Her davanın kendine özgü durumları olsa da ortalama 2 yılda sonuçlanan işe iade davaları sonucunda işçi işe iade davasını kazanmışsa, ilk yapması gereken 10 günlük süre içerisinde işe iade talebiyle işverene başvuru yapmasıdır.
10 gün içinde işçi bu başvuruyu yapmaz ise, hak düşürücü sebep olacağından davayı kazanması bir şey ifade etmeyecektir. Yani işverenin gerçekleştirdiği fesih geçerli sayılacaktır.
İşçinin 10 gün içinde işverene başvuru yapması halinde, işveren ya işçinin işe dönmesini kabul edecek ya da davayı kaybetmesine rağmen işçinin işe dönmesini reddecektir.
İşverenin İşçinin Başvurusunu Kabul Etmemesi Halinde
İşveren işçiyi başvurusu üzerine 1 ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye, öğretide iş güvencesi tazminatı olarak adlandırılan ve en az 4 aylık en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
Belirtmek gerekir ki, işveren işçiyi Kanunda belirtilen sürede işe başlatmaması işveren tarafından yapılmış yeni bir fesih olarak değerlendirilir.
Tazminat miktarı, iş sözleşmesinin sona erdirilmesi ve işverenin işçiyi işe başlatmama sebepleri göz önünde tutularak mahkeme tarafından takdir edilir. Yargıtay ise;
- 6 ay – 5 yıl arası kıdemi olanlara, 4 aylık
- 5 yıl – 15 yıl arası kıdemi olanlara, 5 aylık
- 15 yıldan fazla kıdemi olanlara, 6 aylık işe başlatmama tazminatı öngörmektedir.
Feshin sebebine göre en fazla 8 aya kadar bu tazminat miktarı çıkabilmektedir.
Tazminat miktarının hesaplanmasında emsal işçinin brüt maaşı esas alınır. 1 aylık sürede işe başlatılmayan işçiler faiz de talep edebilir.
İkinci olarak, işe başlatmama tazminatına haricinde işe başlatılmayan işçi; açtığı davanın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarını alacaktır.
İşçi, işveren tarafından işe başlatılmış olup olmadığına bakılmaksızın bu 4 aylık ödemeye hak kazanır. Bu ödeme işçiye işe başlamak üzere başvurduğu tarihte yapılmalıdır.
Üçüncü olarak, işe başlatılmayan ve işten tazminatsız olarak haksız yere çıkarılan işçi, çalıştığı dönemi içeren kıdem ve ihbar tazminatlarına da hak kazanacaktır.
ÖRNEK:
02.05.2014 tarihinde işe giren Şehmuz Kartal isimli sigortalanın işten çıkarılış tarihi 23.09.2016 tarihidir. Sigortalının en son aldığı brüt maaşı 3000 TL’dir. Bu sigortalının işe iade davasını kazandığını varsaydığımızda hak kazanacağı tazminatlar ve ücretler şu şekilde olacaktır.
Kıdem Tazminatı : 9.396,38 TL – 71,32 TL (Damga Vergisi) = 9.325,07 TL
İhbar Tazminatı : 4.816,00 TL – 36,55 TL (Damga Vergisi) = 4.779,45 TL
Boşta Geçen Süre Tazminatı : 4* 2500 TL (Net Ücret) = 10.000 TL
İşe Başlatmama Tazminatı : 4* 3000 TL = 12.000 TL
TOPLAM = 36.104,52 TL
İşverenin İşçiyi İşe Başlatması Halinde
İşe iade davasının sonuçlanmasının ardından işçi de 10 gün içinde işverene başvuru yapması halinde, işveren bu başvuruyu kabul ederse işçi tekrar aynı işyerinde ve aynı çalışma koşullarında işe başlar.
Bu şekilde işe başlamasının ardından işçiler, boşta geçen süreleri kapsayan 4 aylık ücretini ve diğer haklarını içeren tazminata hak kazanır.
Ancak, işten ayrıldığında işveren tarafından kıdem ve ihbar tazminatları peşin olarak ödenmişse, 4 aylık ödemeden düşülür.
Başvurusu üzerine işe başlatılan işçinin bu 4 aylık boşta geçen süreleri kapsayan ücret ödemesi dışında başka bir kazancı olmayacaktır.
Dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de, işe başlatılan işçinin aynı şartlarda ve aynı koşullarda çalıştırılması gerektiğidir.
Örneğin, muhasebe elemanı olarak işten çıkarılan ve açtığı dava ile işe geri dönen çalışana muhasebe departmanı dışında başka görevler verilemez. Başka görevlerin verilmesi halinde, işçi iş sözleşmesini haklı olarak feshedebilir.