İşçilerin Haklı Nedenle Fesih Hakkı

İşçilerin Haklı Nedenle Fesih Hakkı 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir. Bazı durumlar vardır ki, işçiler işten kendi istekleri ile ayrılsalar da hukuken haklı olduklarından kıdem ve diğer tazminatlarına hak kazanırlar. Bu yazımızda işçilerin hangi durumlarda haklı addedileceğini anlatacağız.

İşçilerin Haklı Nedenle Fesih Hakkı

SAĞLIK SEBEPLERİ

İşin yapılmasının işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olması: İşçinin sağlığı ve yaşayışı için ortaya çıkan tehlikenin işin niteliğinden doğması fesih açısından yeterlidir. Ayrıca tehlikenin belirlenmesinde objektif kriterler değil, işçinin kişisel özellikleri dikkate alınır. Örneğin, kömür ocağında çalışan bir işçi daha sonra solunum yetmezliğine ilişkin bir hastalığa yakalanırsa sözleşmesini feshedebilir. Ancak, iş ile ilgisi olmayan bir sebepten sağlığı bozulursa haklı olarak işten ayrılması mümkün olamayacaktır. 

İşverenin veya başka bir işçinin bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması: İşçinin bu hükme dayanarak iş sözleşmesini feshetmesi için hastalığın verem, tifo, bulaşıcı ve sarılık gibi ciddi nitelikte olması gerekir.

AHLAK VE İYİ NİYET KURALLARINA AYKIRI HALLER

İşverenin işçiyi yanıltması: İşveren iş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri hakkında yanlış vasıflar veya şartlar göstermek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek suretiyle işçiyi yanıltırsa fesih sebebidir.

İşverenin işçinin şeref ve namusuna dokunacak davranışta bulunması: İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa fesih sebebidir.

işverenin işçiye küfür etmesi, hakarette bulunması ya da sarkıntılık etmesi fesih sebebidir. Ayrıca bu eylemleri günlük çalışma saatleri içinde gerçekleşmiş olmasına gerek yoktur.

İşçinin sadece cinsel taciz değil, psikolojik tacize de uğramış olması fesih sebebidir.

İşverenin sataşması, suç işlemesi, suça özendirmesi ve ithamda bulunması:

• İşveren işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunur veya gözdağı verirse,
• İşçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirir, kışkırtır, sürükler,
• İşçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse
• İşçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa fesih sebebidir.

İşçinin cinsel tacize uğramasına rağmen işverenin önlem almaması: İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından iş yerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa bu fesih sebebidir. Buradaki önemli nokta, cinsel tacizin iş yerinde gerçekleşmiş olması gerekliliğidir.

İşverenin işçinin ücretini ödememesi: İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse bu fesih sebebidir.

Ancak, nakit sıkıntısı nedeniyle ücret ödemesinin süre yapılmaması halinde işçinin sözleşmesini feshetmesi iyi niyet kuralları ile bağdaşmaz.

İşverenin işçiye az iş vermesi: Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, bu fesih sebebidir.

İşverenin çalışma şartlarını uygulamaması: İşverenin kanun ve sözleşmelerle belirlenmiş çalışma şartlarını uygulamaması fesih sebebidir.

ZORLAYICI SEBEPLER

Zorlayıcı sebep, öngörülemeyen, kaçınılması mümkün olmayan, kusura dayanmayan ve dıştan gelen olaylardır. İş yerine çığ düşmesi, makinaların bozulması gibi sebepler buna örnektir.

İşçinin çalıştığı iş yerinde 1 haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa.

İşverenlerin haklı nedenle fesih hakkı ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.