Danışanlarımızdan Bahar Hanım’ın “İşçilerin Fazla Mesaiye Kalmaması” ile ilgili sorusunu cevaplayacağız.
SORU: Merhaba, ben büyük bir tekstil firmasının insan kaynaklarında çalışıyorum. Burada bazen işler yoğun oluyor ve bazı işçileri fazla mesaiye çağırıyoruz. Ancak işçilerin bir kısmı mesaiye gelirken, diğer işçiler gelmiyor. Bu durumda işyerinde huzursuzluk oluşuyor. Sorum şu; çağırmamıza rağmen mesaiye gelmeyen işçilere herhangi bir yaptırım uygulayabilir miyiz? İşten çıkarabilir miyiz? Yoksa, mesaiye gelmemek işçilerin hakkı mıdır? Bunu öğrenmek istiyorum. Teşekkür ederim.
İşçilerin Fazla Mesaiye Kalmaması
İş hayatınınn belirli zamanlarında fazla mesaiye kalma bazen bir gereklilik haline gelebilmektedir. Bu gereklilik ile işverenler çalışanlarından, ücreti karşılığında fazla mesaiye kalmalarını isteyebilmektedir. Fazla mesai ücretleri, fazla mesainin sınırı ya da fazla mesai ile ilgili tüm detaylar “İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği”nde düzenlenmiştir.
Fazla mesainin ispat edilmesi ile ilgili detaylara bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Sözünü ettiğimiz bu yönetmelikte, işçilerin fazla mesaiye kalabilmesinin sağlanması için onayının alınması gerekmektedir. Buna muvafakatname de denilebilir.
İşçilerin fazla mesaiye kalabilmesi için hazırlanan muvafakatnamelere imza atmaları gerekmektedir. Bu muvakafatname, yönetmeliğin eski halinde yılın başında işçilerden alınmak zorundaydı ancak 25 Ağustos 2017 yılında yapılan düzenlemeyle işçilerin yazılı onayları sadece yılbaşlarında değil, fazla mesai gerektiği zaman da alınabilmektedir.
Ayrıca işçilerin yazılı onayı, ilk işe girdiklerinde imzaladıkları iş sözleşmesinde de -fazla mesai ile ilgili kısım belirtildiyse- alınabilir.
Sonuç olarak, fazla mesaiye kalmak istediğine dair yazılı onayı vermemiş olan işçiler fazla mesaiye kalmaya zorlanamazlar. Onay vermediği halde fazla mesaiye kalmadığı için tazminatsız bir şekilde işten çıkarılamaz.
Yazılı Onay Veren İşçiler Fazla Mesaiye Kalmak Zorunda Mı
İşçiler sözleşmelerinde ya da daha sonra fazla mesaiye kalacağına dair yazılı onay verdikleri halde bu onaylarını geri alabilirler. İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği”nde işçilerin eğer dilerlerse, yazılı onaylarını geri alabilecekleri belirtilmiştir. Ancak işçiler bu durumu 30 gün önceden işverenlerine yazılı olarak bildirmelidir. 30 gün önceden bildirmezlerse geçerliliği kalmayacaktır.
Yazılı onay verdiği ve bu onayı 30 gün önceden geri almadığı halde, işverenleri tarafından fazla mesaiye çağırılmasına karşın fazla mesaiye kalmayan işçilerin durumu ise farklıdır.
İşçi yazılı muvafakatname verdiyse ve buna rağmen fazla mesaiye kalmıyorsa, tazminatsız bir şekilde işten çıkarılabilir.
Ancak, bu yazılı onay muhakkak işçinin özlük dosyalarında saklanmalıdır.
NOT: İşçilerin Fazla Mesaiye Kalmaması konusu ile ilgili sorularınızı sayfanın yorum kısmından sorabilirsiniz.