Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir.
Ancak, 5763 sayılı İş Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile özel sektör için eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılmıştır.
Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu
İşverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör iş yerlerinde %3 engelli, kamu iş yerlerinde ise %4 engelli ve %2 eski hükümlü işçiyi istihdam etmek zorundadırlar.
İşçi Sayısı Nasıl Hesaplanır
Bir işverenin birden fazla iş yeri var ise, 50 kişilik işçi sayısına ulaşmak için tüm işyerleri hesaba dahil edilir.
ÖRNEK: İşverenin bir iş yerinde 15, ikinci iş yerinde 25 ve üçüncü iş yerinde 20 işçi var ise, ayrı ayrı değerlendirip hiç bir iş yerinde 50 işçi çalışmıyor denilemez. 3 işyerinin çalışanlarının sayısı toplandığında 60 işçi çalıtığı görülecektir. Buna göre bu işverene ait 3 iş yerinden birinde 60 işçinin %3’üne tekabül edecek şekilde 2 engelli işçi çalıştırılmalıdır.
Part time yani kısmi istihdam sözleşmesine bağlı olarak çalışan işçilerin günleri de tam çalışmaya dönüştürülür.
ÖRNEK: Bir iş yerinde 60 işçinin çalışmasına karşın 4 işçinin kısmi istihdam sözleşmesi ile 15 gün çalıştığı varsayılırsa, bu 4 işçinin süreleri 30 güne dönüştürülür ve toplamda 60 gün çalıştıklarından 2 işçi olarak değerlendirilir. Yani, bu iş yerinin engelli çalıştırılma zorunluluğu belirlenirken 60 değil 58 işçi olarak değerlendirilme yapılacaktır.
Yüzde 3’lük engelli çalıştırılma oranı sonucunda rakam küsuratlı çıkarsa, hesap örnekteki gibi yapılmalıdır.
ÖRNEK: 80 kişinin çalıştığı bir iş yerinde 80*%3=2,4 hesabıyla en az 2 engelli işçi çalıştırılmalıdır.
Engelli İşçiler Nasıl İşe Alınır
Engelli işçiler arasında işe alımlarda seçim yapılırken, o iş yerinde çalışıyorken engelli olan işçilerin öncelik hakkı bulunmaktadır.
Engelli işçilerin istihdamı İşkur’dan talep edilerek yapılmaktadır.
Engelli işçiler madenlerde ve su altı işlerinde istihdam edilemezler.
Malul olarak işten ayrılan işçiler daha sonra işe dönemk isterlerse, işveren boş kadro bulunması halinde o işçiyi tekrar istihdam etmek zorundadır. Boş kadro olmasına rağmen ve işçinin maluliyeti geçmesine rağmen işe almazsa, 6 aylık maaşı kadar tazminat ödemek zorunda kalacaktır.
Engelli İşçi Teşviki
Engellli çalıştımakla yükümlü olan işverenlerin her çalıştırdığı engelli başına işveren hisselerinin tamamı, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır.
Engelli İşçi Çalıştırmamanın Cezası Nedir
İşveren engelli işçi çalıştırma yükümlülüğü olduğu halde, çalıştırmadığı her engelli işçi ve çalıştırılmayan her ay için 2.296,00 TL para cezası çarptırılır.
2018 yılında bu rakam 2.627 TL idari para cezası uygulanır.
Eski Hükümlü Çalıştırmanın İşverene Faydası Var Mı
5763 sayılı Kanun ile özel sektör işverenlerinin eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu sebeple eski hükümlü çalıştırmanın özel sektör işverenlerine herhangi bir faydası olmayacaktır.
NOT: Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu konusu ile ilgili sorularınızı sayfanın yorum kısmından sorabilirsiniz.