18 Yaşından Küçük Çocuk Çalıştırma Şartları, Çocuk ve genç işçilerin çalıştırılma usul ve esaslarında belirtilmiştir.
Ayrıca 4857 sayılı İş Kanununda çocuk işçileri belirtilen usul ve esaslarda çalıştırmamanın cezası da bulunmaktadır. İlk olarak Kanun kimlere çocuk işçi, kimlere genç işçi diyor bunu belirtmekte fayda var. Buna göre,
Çocuk işçi : 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişidir.
Genç işçi : 15 yaşını bitiren ve 18 yaşını tamamlamamış kişidir.
18 Yaşından Küçük Çocuk Çalıştırma Şartları
- Çocuk ve genç işçileri , okuldaki başarılarına engel olacak işlerde çalıştırmak yasaktır.
- İşverenler iş yerinde çalışacak olan çocukların sağlıklarını ve güvenliklerini tehlikeye sokacak işlerde çalıştıramazlar.
- Çocuk işçiler sadece belirlenen bazı hafif işlerde çalıştırılabilirler.
Kaç Yaşındaki Çocuk İşçiler Çalıştırılabilir?
15 yaşını doldurmamış olanlar çalışmaz ancak 14 yaşını doldurup ilkokulu bitirenler hafif işlerde çalıştırılabilirler.
Çocuk 13 yaşını doldurmadıysa hiç bir iş yerinde çalışamaz.
14 yaşını doldurmamış çocuklar ise sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilirler.
Çocuk İşçilerin Çalışma Süreleri Ne Kadar Olmalıdır?
- Çocukların 15 yaşını doldurmaması halinde günde 7 saat haftada ise 35 saat çalışabilir.
- Çocukların 15 yaşını doldurmuş olması halinde ise günde 8 saat haftada ise 40 saat çalışabilirler.
Çocuk ve genç işçileri bu saatlerden fazla çalıştırmak usule aykırı olacaktır.
Sağlık Kontrolleri
18 Yaşından Küçük Çocuk Çalıştırma olması halinde bu çocukların muhakkak sağlık kontrolünden geçirilmesi gerekmektedir. 18 yaşını doldurmayan çocukların o iş yerinde çalışmaya müsait olduğunu belirten sağlık raporunun alınıp, özlük dosyalarına konulması gerekmektedir. Ayrıca 18 yaşını doldurana kadar 6 ayda bir sağlık kontrolüne girmeleri gerekmektedir.
Çocuk ve Genç İşçileri Çalıştıramayacak İşverenler
Çocuk ve genç işçileri;
Yüz kızartıcı suçlar nedeniyle ceza evine giriş ya da çocuklara karşı suç işleyip ceza evine girmiş kişiler, çocuk ve genç işçi çalıştıramaz.
Fazla Çalışma
Fakat İş Kanunu’na ilişkin Fazla Çalıştırılma Yönetmeliği, 18 yaşını doldurmamış işçilerin fazla çalıştırılamayacağını düzenlemiştir (m.8). Bu nedenle İş Kanunu’na tabi çocuk ve genç işçileri fazla çalışma yaptırılamaz.
Ara Dinlenmesi
Çocuk ve Genç İşçileri Çalıştırılması Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğe göre, çocuk ve genç işçilere 2 saatten fazla 4 saatten az süren işlerde 30 dakika; 4 saatten 7,5 saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında 1 saat ara dinlenmesi verilmesi zorunludur.
Yıllık Ücretli İzin
İş Kanununun 53. Maddesi ve Çocuk ve Genç İşçileri Çalıştırılması Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik, çocuk ve genç işçiler için yıllık izin süreleri bakımından farklı düzenlemeler yapmıştır. Bu düzenlemeye göre, 18 ve daha küçük yaştaki işçilere verilecek ücretli yıllık izin 20 günden az olamaz. Ancak çocuk ve gencin yararına olduğu durumlarda ve isteği üzerine bu izin en fazla ikiye bölünerek verilebilir
18 Yaşından Küçük Çocuk Çalıştırma Şartları Aykırılık Cezası
Yukarıda sayılanlara aykırı hükümlere ilişkin idari para cezası 2017 yılında 1.619 TL’dir.
2018 yılı idari para cezaları ise, 1.853 TL’dir.
Çocuk ve Genç işçilerin çalıştırılması yasak olan işler ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
NOT: 18 Yaşından Küçük Çocuk Çalıştırma Şartları konusu ile ilgili sorularınızı yorum kısmından sorabilirsiniz.