spot_img
16.4 C
İstanbul
Ana SayfaSİGORTALILIKHizmet BorçlanmalarıYurt Dışı Borçlanması Nasıl Yapılır

Yurt Dışı Borçlanması Nasıl Yapılır

Vatandaşlarımızın yurt dışında geçen sürelerinin, bu sürelere karşılık gelen miktarda prim ödenmesi yoluyla sosyal güvenlik bakımından değerlendirilmesi anlamına gelen Yurt Dışı Borçlanması işlemleri 3201 sayılı Kanuna göre yapılmaktadır. Biz de bu yazımızda Türkiye’ye kesin dönüş yapan vatandaşlarımızın yurt dışında geçirdiği süreleri borçlanıp emekli aylığına hak kazanması ile ilgili ve Yurt Dışı Borçlanması Nasıl Yapılır gibi merak edilen tüm sorulara cevap vermeye çalışacağız.

Yurt Dışı Borçlanması Yapmanın Şartları Nelerdir?

1- Türk Vatandaşı Olmak: Yurt dışındaki çalışmalarınızı borçlanabilmeniz için ya SGK’ya borçlanma yapmak için başvuru yaptığınız zaman ya da yurt dışında geçirdiğiniz sürelerden borçlanmayı istediğiniz zaman diliminde Türk vatandaşı olmanız gerekmektedir.

Mavi Kart
Mavi Kart

 

Ancak İstisna olarak, Bulgaristan’dan 01/01/1989-08/05/2008 tarihleri arasında zorunlu göçe tabi tutularak ülkemize gelen ve sonradan Türk vatandaşlığı alanlar bu kapsam dışındadır. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi uyarınca, Mavi Kart hamili kişiler bazı istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanabilirler.

2- Belirli Sürelerle Yurt Dışında Bulunmak :

* Yurt dışında çalışarak geçirdiğiniz süreler

* 1 yıla kadar işsiz olarak geçirdiğiniz süreler

* Ev kadını olarak geçirdiğiniz süreler (evli veya bekar olmanızın önemi yoktur. Ancak tatil vb sebeplerle Türkiye’ye giriş- çıkış yaptığınız süreler icin borçlanma yapmanız mümkün değildir)

3- 18 Yaşından Büyük Olmak:

4- Yurt Dışında Geçen Sürelerin Belgelendirilmesi: Bunun için Türk Konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikler gibi temsilcilerden alınacak yurt dışı borçlanma için kullanılacağı belirtilen hizmet belgelerini ya da çalışılan ülkede bağlı bulunulan sigorta merciinden alınacak hizmet cetveli veya sigorta kartlarını SGK’ya sunmanız gerekmektedir.

5- Yazılı İstekte Bulunmak: www.sgk.gov.tr adresininin “Yurt dışı/Form ve Dilekçeler” bölümünden temin edebileceğiniz talep dilekçesini doldurarak kargo yoluyla SGK’ya göndermeniz durumunda dilekçe kuruma ulaştığı an yazılı başvurunuzu yapmışsınız demektir.

Yurt dışı borçlanması başvuru formunu indirmek için tıklayınız

Hangi Sürelerin Borçlanması Yapılamaz?

1-18 Yaşından Önceki Süreler

2- Türk Vatandaşlığının Kazanılmasından Önceki Süreler

3- Libya’da Türk İşverenlerce Çalıştırılanların Bu Ülkedeki Çalışma Süreleri

4- Geçici Görevle Yurt Dışında Geçirilen Süreler

5- İngiltere, İsveç, İsviçre, Fransa ve İkili Sözleşme İmzalanmamış Ülkelerde İken Türkiye’de İsteğe Bağlı Sigortaya Prim Ödenen Süreler

6- Almanya’da İstisna Akdi Kapsamında İş Üstlenen Türk İşverenlerince Çalıştırılan Türk İşçilerinin Bu Ülkedeki Çalışma Süreleri

7- Yurt Dışında Ev Kadını Olarak Geçen Sürelerin Borçlandırılmasında Türkiye’de Geçen Süreler

Yurt Dışı Borçlanması Hangi Statüden Sayılır?

* Eğer Türkiye’de çalışmanız yoksa, yapacağınız borçlanma bağ-kur hizmetinden sayılır ve bağ-kur’dan emekli olursunuz.

* Eğer Türkiye’de çalışmanız varsa, yapacağınız borçlanma en son tabi olduğunuz sigorta kolu hizmetinden sayılır. Yani SSK’lı olarak çalışmanız varsa, SSK’dan emekli olursunuz.

UYARI, uygulamada SSK kapsamında borçlanıp SSK emeklisi olabilmek için yurt dışından döndükten sonra kendilerini kısa bir süre bir iş yerinde sigortalı gösterenlerin olduğu görünmektedir. Bu gibi kişilerin sigortalılıkları SGK tarafından denetlenmekte ve kişilerin burada çalışmadıkları genellikle tespit edilmektedir. Bu tespit üzerine iş yerine yüklü miktarda cezalar gelmekte ve kişiler Savcılığa verilmektedir.

Yurt Dışı Borçlanması Yapanların Sigorta Başlangıç Tarihleri Nedir?

* Eğer Türkiye’de çalışmanız yoksa, Sigortalılık başlangıç tarihi borçları tamamen ödediğiniz tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye gidilerek tespit edilir.

Örneğin; Oğuz Şehzade isimli sigortalı yurt dışında geçirdiği 19.11.1987- 19.11.2007 tarihleri arasındaki 20 yıllık süreyi 2017 yılında borçlanmaya karar vermiş ve borçlanmıştır. Bu kişinin yurt içinde herhangi bir çalışması olmadığından sigorta başlangıç tarihi borçlarını tamamen ödediği 2017 yılından 20 yıl geriye gidilerek tespit edilecektir ve başlangıç tarihi 1997 olarak belirlenecektir.

* Eğer Türkiye’de çalışmanız varsa, sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise, sigortalılık başlangıç tarihi borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.

Örneğin; Mehmet Alkış isimli sigortalı 01.01.2005 tarihinde SSK’lı olarak 30 günü vardır. Ancak bu tarihten önce yurt dışında 01.01.1990-01.01.2000 tarihleri arasında 10 yıl çalışmıştır. Buna göre kişinin sigorta başlangıç tarihi 01.01.2005 tarihinden 10 yıl geriye gidilerek 01.01.1995 olarak belirlenecektir.

Hangi Ülkelerde İlk Defa Çalışmaya Başlanılan Tarih Türkiye’de Geçerli Sayılır?

* Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, KKTC, Lüksemburg, Makedonya, Slovakya ve Güney Kore ülkeleriyle yapılan sözleşme gereği “Akit ülkelerden birinin mevzuatına göre yardım hakkının kazanılması şartlarının tespitinde, diğer taraf ülkedeki ilk işe başlama tarihi de dikkate alınır” hükmü yer almaktadır.

Örneğin; Almanya’da 06.12.1986 tarihinde sigorta başlangıç tarihi olan Merve Can İsimli kişinin Türkiye’deki ilk çalışması 06.12.2010 tarihindedir. Kişi Almanya’daki çalışmalarını borçlanmak için SGK’ya başvurduğunda, kişinin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi 06.12.1986 olarak esas alınacak ve aylığa hak kazanıp kazanmadığının tespiti bu tarihe göre tespit edilecektir.

ANCAK, bu konuda da şöyle bir istisnadan bahsetmemiz gerekiyor. Yukarıda bahsettiğimiz ülkelerdeki ilk işe giriş tarihiniz Türkiye’de de esas alınır ancak bu durum SSK’lılar için geçerli. Bağ-kur’lu olanların bu ülkelerde ilk işe giriş tarihi yaşlılık ve ölüm durumlarında geçerli olmamaktadır, ancak Malulluk sigortasında dikkate alınmaktadır.

Yurt Dışı Borçlanmanın Tutarı Ne Kadardır?

Borçlanılacak her gün için borç tutarı, borçlanılacak kişi tarafından belirlenecek tutarın % 32’sidir. Ancak beyan edilecek günlük kazanç 2017 yılı itibariyle 59,25 TL’den az 444,06 TL’den fazla olamaz. Yani günlük olarak en az 18,96 TL en fazla ise 142,20 TL borçlanılabilir.

Örneğin; 15 yıllık çalışmasını alt sınırdan borçlanmak isteyen bir kişinin borçlanacağı toplam tutar:

15 yıl: 360×15= 5400 Gün

Borç: 5400 X 18,96= 102,384 TL(EN AZ)

5400 X 142,20=767.888,64 TL(EN FAZLA)

Yurt Dışı Borçlanma Tutarı Hangi Sürede Ödenir?

* Borçlanma yaparak size tebliğ edilen tutar, tebligatın size ulaşmasından başlayarak 3 ay içinde ödenmelidir. Borcun tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ödenmemesi halinde, borçlanma işlemi geçersiz sayılacaktır. 3 aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise ödenen miktar ile orantılı süre geçerli sayılır, kalan sürenin geçerli sayılması yeni bir borçlanma talebine bağlıdır.

Yurt Dışı Borçlanması Yaparak Emekli Aylığı Alma Şartları Nelerdir?

1. Yurda Kesin Dönüş Yapmak: Kesin dönüşten kastedilen, yurt dışındaki çalışmaların sona ermesi ve kişilerin bulundukları ülkede ikamete dayalı bir sosyal yardım almamasıdır

2. Borçlanma Tutarının Tamamını Ödemiş Olmak

3. SGK Kanunlarına Göre Emekli Olmak İçin Diğer Şartları Yerine Getirmek

4. Yazılı Başvuruda Bulunmak

Yurt Dışı Borçlanması Nasıl Yapılır sorusunun cevabını vermiş olduk.

Yurt Dışı Borçlanması İle Emekli Olanlar Tekrar Çalışabilirler Mi?

Yurt Dışı Borçlanması  yaparak emekli olanların tekrar yurt dışında çalışmaya başlamaları ve sadece orada bulunduğu için o ülkeden sosyal yardım ödeneği almaları halinde Türkiye’deki emekli aylıkları yurt dışında çalışmaya başladığı tarihten itibaren kesilir.

Ancak, Yurt dışı borçlanması yaparak emekli olanların Türkiye’de sigortalı olarak çalışmaya başlamaları halinde ise emekli aylıkları kesilmez. Bu kişiler hakkında Sosyal Güvenlik Destek Primi hükümleri uygulanır. Yani SSK’lı olarak çalışmaya başlarsa işverenler bu kişiler için asgari ücretin %32’si kadar SGDP öderler. Eğer bu kişiler işveren olarak bağ-kur kapsamında çalışırlarsa ne emekli aylıkları kesilir ne de SGDP öderler.

Yurt Dışı Borçlanma Yapanlar Ne Kadar Emekli Maaşı Alırlar?

Genel olarak bir kişinin alacağı emekli aylığının hesabı;

Ortalama Aylık Kazanç X Aylık Bağlama oranı Formülü ile bulunmaktadır.

Emekli aylığının hesaplanmasında da üç dönem vardır. Birincisi 31.12.1999 öncesi dönem,ikincisi 1.1.2000 ile 30.09.2008 arası dönem, üçüncüsü de 1.10.2008 gününden sonraki dönem.

Bahsedilen bu dönemlerden 31.12.1999 öncesi dönemin Aylık Bağlama Oranı diğer dönemlere nazaran daha yüksektir. Bu dönemde Aylık Bağlama Oranı 55 yaşından sonraki her yaşta %1 oranında artarak emekli aylığı belirlenir. Bu nedenle borçlanılacak sürelerin kapsadığı dönem emekli aylıklarının miktarını da belirleyecektir.

Daha yüksek emekli aylığı için borçlanılacak dönemleri 31.12.1999 tarihinden önceki dönemler olarak belirlemeniz gerekmektedir.

Adınıza Yurt Dışı Borçlanması Yapması İçin Vekalet Verdiğiniz Kişilere Dikkat Edin!

Uygulamada görüldüğü üzere Türkiye’de kısa bir süre kalan vatandaşlarımız Yurt Dışı Borçlanması işlemlerini yapması için bir takım kişilere noter kanalıyla vekalet vermektedir. Bazı kötü niyetli kişiler normal şartlarda bağ-kur’dan emekli olacak olan vatandaşların parasını peşinen alıp, onları bir iş yerinde SSK’lı olarak gösterdikten sonra SSK kapsamında emekli yapıp, bağ-kurdan emekli olması için gerekli olan günün karşılığı tutar ile SSK kapsamında emekli olması için gerekli olan tutar arasındaki parayı cebe indirmektedir.

NOT: Yurt Dışı Borçlanması Nasıl Yapılır konusu ile ilgili sorularını sayfanın yorum kısmından sorabilirsiniz.

Bence Oku

3 YORUMLAR

  1. İsmim Sabriye,
    Yurt dışı borçlanması yaptım ve primlerimi ödedim.
    09.07.1982-02.09.1982 ev hanımlığı 55 gün.
    03.09.1982-27.05.1996 çalışmışlık 4945 gün
    Ağustos 2017 15 gün Türkiye’de sigortalı çalışmışlık.
    5000 gün üzerinden yurtdışı borçlanma ile emekli oldum.
    Prim ödemesi ve emekli bağlanma başvurusunu 2017 Aralık ayında yaptım.
    Emekli maaşım kaç Türk Lirası olacaktır.
    Bayanım. İsmim Sabriye
    İlginize şimdiden teşekkür ederim.

  2. Merhaba,

    2006 yilinda 3,5 Dolar’dan borclanma yaptim 4000 kusur gün.
    2007 de Mavi kart aldim. Emeklilik için 1600 prim gününe ihtiyacım var, 2008 öncesi yurtdışı borçlanması yapmış olduğum sürelerde – doğum yapmış olduğum süreleride kapsıyor. Buna ragmen aynı süreler icersinde ayrıca doğum borçlanması yapabilirmiyiz?

    Teşekkürler

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz